Stel je voor: je hebt net een nieuw paar felrode schoenen gekocht en denkt dat ze hélemaal in de mode zijn. Vanaf dat moment lijkt het wel alsof iedereen om je heen óók rode schoenen draagt! In je hoofd denk je: “Zie je wel, ik had gelijk! Rode schoenen zijn dé trend!” Maar eigenlijk waren die mensen er altijd al, alleen zag je ze toen niet zo. Dit is een beetje hoe confirmation bias werkt.
Wat is confirmation bias dan precies?
Confirmation bias, of bevestigingsbias, betekent dat je vooral dingen opmerkt die je eigen ideeën en gedachten bevestigen, en dingen die dat niet doen, juist een beetje negeert. Het is alsof je een soort filter op hebt: je ziet wat je wilt zien en hoort wat je wilt horen!
Waarom doen we dat?
Tja, het is lekker makkelijk voor je hersenen. Je hoeft minder na te denken en voelt je slimmer omdat je “gelijk” hebt. Je hebt dus een voorkeur voor alles wat in jouw straatje past. Maar soms is dat niet zo handig, want dan mis je misschien de helft van het verhaal.
Wat kun je hiermee?
Nou, als je weet dat bevestigingsbias bestaat, kun je proberen er een beetje tegenin te gaan. Bijvoorbeeld door bewust te zoeken naar informatie die misschien niet helemaal met jouw idee overeenkomt. Het is een soort spelletje: “Kan ik mijn eigen idee tegenspreken?” En als dat lukt, ben je vaak een stuk eerlijker bezig en snap je dingen veel beter. Of nodig eens wat mensen uit om naar jouw vraagstuk te kijken, te luisteren naar wat jij doet of gedaan hebt en vraag wat zij anders zouden doen…
Dus, confirmation bias is eigenlijk een soort “ik-wil-gelijk-hebben-bril”. En als je die bril soms even afzet, zie je de wereld misschien toch anders!